Il-proġett WreckLife, li għandu l-għan li jippreserva n-nawfraġji madwar il-gżejjer Maltin u juża t-teknoloġija biex iwassalhom għal pubbliku usa’ mill-bugħaddasa, ġie approvat min-Nazzjonijiet Uniti. Deċennju tal-Oċean, l-inizjattiva tal-konservazzjoni tal-baħar li twassal sal-2030.
WreckLife huwa mmexxi mill-Unità tal-Wirt Kulturali taħt l-ilma ta' Heritage Malta (UCHU), li tgħid li l-għan tagħha huwa li tapprofondixxi “ir-relazzjoni kkomplikata bejn il-fdalijiet storiċi fl-ilmijiet kostali Maltin u l-ambjenti marittimi ta’ madwarhom”.
WreckLife hija maħsuba biex tindirizza l-isfidi tad-degradazzjoni tal-fdalijiet u l-impatt tagħha fuq organiżmi u ekosistemi tal-baħar, tgħid UCHU. Il-programm jinvolvi tim ta’ esperti trans-dixxiplinari, inklużi ħafna bbażati fl- Università ta 'Malta, jiżviluppaw metodoloġiji ġodda ta' riċerka dwar ir-relitt u jippubblikaw artikli b'aċċess miftuħ dwar is-sejbiet tagħhom.
Bl-użu ta’ approċċ “Esplora, Irreġistra u Aqsam”, l-effetti tat-tibdil fil-klima jiġu eżaminati sabiex id-degradazzjoni futura tas-siti ta’ wirt kulturali taħt l-ilma tkun tista’ tiġi mbassra u evitata jew evitata.
Heritage Malta tgħid li żviluppat firxa ta’ inizjattivi biex taqsam is-sejbiet tagħha taħt l-ilma mal-pubbliku. Tagħha Mużew Virtwali jistieden lin-nies biex jesploraw siti storiċi li jinstabu fl-ibħra kostali Maltin u li jsiru fuq l-internet, filwaqt li l-programm Dive Into History 360 juża esperjenzi ta’ realtà virtwali hi-res biex jilħaq udjenzi fl-iskejjel u ċentri edukattivi oħra, konferenzi u permezz ta’ avvenimenti kemm lokali kif ukoll internazzjonali.
“L-approvazzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti għall-proġett tenfasizza l-importanza li jiġi ppreservat il-wirt kulturali taħt l-ilma mad-dinja kollha,” tgħid Heritage Malta. “In-nawfraġji fl-ibħra tagħna huma studjati bħala gżejjer ekoloġiċi, li jgħaqqdu metodoloġiji arkeoloġiċi ma’ riċerka bijoloġika li tinkludi teħid ta’ kampjuni tas-sediment, immappjar tat-temperatura u kejl tad-dawl.
"Operazzjonijiet xjentifiċi tal-għadis kif ukoll teknoloġiji oħra taħt il-baħar huma utilizzati għall-monitoraġġ u l-ġbir tad-dejta, li jipprovdu dejta b'riżoluzzjoni għolja għal għarfien bla preċedent dwar id-dinamika ekoloġika madwar dawn is-siti arkeoloġiċi taħt l-ilma."
5 sikek artifiċjali
Sadanittant, jekk ħsibt li Malta diġà dehret li kellha allokazzjoni ġeneruża ta’ siti ta’ relitt li jiffavorixxu l-għaddasa meta mqabbla mal-biċċa l-kbira tal-partijiet tal-Mediterran, jidher li għad hemm bżonn ħafna aktar sikek artifiċjali.
L-esperti ilhom jaħdmu liema ħames siti jkunu l-aktar adattati biex jitqiegħdu sett ta’ tali attrazzjonijiet ta’ ħut u bugħaddasa, skont Malta Today.
Ambjent Malta, il-korp tal-gvern responsabbli mill-preservazzjoni u t-titjib tar-riżorsi naturali ta’ Malta kemm fuq in-naħa ta’ fuq kif ukoll taħt l-ilma, qed ifassal pjan ta’ azzjoni ta’ ħames snin biex jintroduċi s-sikek f’ħames postijiet fiż-Żoni Protetti tal-Baħar, kif ukoll pjan ta’ 10 snin biex jiġi estiż l-iskjerament. .
L-għan tiegħu huwa kemm li ttejjeb il-bijodiversità tal-baħar ta' Malta kif ukoll li tgħaddi lil bugħaddasa u snorkellers lejn żoni ġodda bħala mod kif titnaqqas il-pressjoni fuq siti eżistenti.
Għalkemm matul is-snin kien hemm ħafna tqattigħ intenzjonat ta’ bastimenti biex jiffurmaw sikek artifiċjali, s’issa jingħad li struttura waħda biss ta’ sikka mibnija apposta ġiet skjerata fil-gżejjer Maltin – 20 sena ilu f’San Ġiljan, eżatt fit-tramuntana tal-kapitali Valletta. .
Qed jingħad li seħħet żieda sinifikanti fid-diversità tal-ispeċi fuq u madwar is-sit fi żmien erba’ snin.
Ukoll fuq Diversnet: ADUS FIL-MUSEUM VIRTWALI TA’ MALTA, TOP WRECKS OF MALTA & GOZO, TOGĦMA TAL-METALL ĠERMANIŻ WW2 OFF MALTA, MALTA JEGĦRQ DGĦAJJA OĦRA TAL-GĦASSJA
