Waħda mill-akbar sikek tal-qroll fid-dinja ġiet skoperta 'l barra mill-kosta ta' Tahiti fil-Polineżja Franċiża. L-għaddasa bl-iskuba ilhom jesploraw is-sit, li huwa magħmul minn qroll iebsin ġgant forma ta’ warda, kull wieħed jikber sa 2m madwar u f’kundizzjoni verġni.
Is-sikka hija twila madwar 3km u wisa’ bejn 30 u 60/65m, iżda skoperti sorpriżi bħal dawn huma dejjem possibbli filwaqt li sal-lum ġie mmappjat parti biss minn ħamsa ta’ qiegħ il-baħar, jgħidu xjenzati mit-tim ta’ riċerka appoġġjat mill-UNESCO li sibha.
Aqra wkoll: Ibħra Verġni tagħti bidu għall-impriża tal-Paċifiku ta' 5 snin
L-estent kbir tas-sit jagħmilha skoperta siewja ħafna, jirrappurtaw, iżda dak li jagħmilha saħansitra aktar mhux tas-soltu huwa li b'differenza mill-maġġoranza l-kbira tas-sikek tal-qroll magħrufa fid-dinja, li ma jinsabux aktar fil-fond minn 25m, is-sikka ta' Tahiti tiffjorixxi f'fond aktar dellija ta' 30. -65m.
"Għalhekk din l-iskoperta tissuġġerixxi li hemm ħafna aktar sikek kbar hemmhekk, f'fond ta 'aktar minn 30m - f'dik li hija magħrufa bħala 'ż-żona tal-għabex' tal-oċean - li sempliċement ma nafux dwarhom," tgħid l-UNESCO.
It-tim xjentifiku s'issa wettaq xi 200 siegħa ta' għadis biex jistudja s-sikka, li matulu l-għaddasa setgħu jaraw it-tnissil tal-qroll. Aktar għadds investigattivi huma ppjanati fix-xhur li ġejjin, li jikkonċentraw fuq l-ispeċi tal-ħajja tal-baħar li jgħixu fuq is-sikka.
“Il-Polineżja Franċiża sofriet avveniment sinifikanti ta’ ibbliċjar lura fl-2019 – madankollu, din is-sikka ma jidhirx li ġiet affettwata b’mod sinifikanti,” qalet il-bijoloġista tal-baħar Dr Laetitia Hedouin miċ-Ċentru Nazzjonali tar-Riċerka Xjentifika (CNRS) ta’ Franza. “Is-sejba ta’ din is-sikka f’kundizzjoni verġni bħal din hija aħbar tajba u tista’ tispira konservazzjoni futura.
"Aħna naħsbu li sikek aktar profondi jistgħu jkunu protetti aħjar mit-tisħin globali."
Il-Kummissjoni Oċeanografika Intergovernattiva tal-UNESCO tikkoordina programmi globali bħalma huma l-immappjar tal-oċeani u sistemi ta’ twissija għat-tsunami, flimkien ma’ bosta proġetti ta’ riċerka xjentifika. L-aġenzija hija wkoll il-gwardjan ta’ 232 riżerva tal-bijosfera tal-baħar u 50 sit tal-Wirt Dinji tal-baħar, u matul is-snin 2020 qed tmexxi d-Deċennju tan-NU tax-Xjenza tal-Oċean għall-Iżvilupp Sostenibbli.
Il-kampanja “Oċean 1”, immexxija mill-esploratur-fotografu Alexis Rosenfeld fi sħubija mal-UNESCO matul l-għaxar snin, rat firxa ta’ spedizzjonijiet investigattivi li qed isiru bħala parti mill-missjoni tal-aġenzija li tfassal l-oċean.
"Kien maġiku li naraw qroll tal-ward ġganti u sbieħ li jiġġebbed sa fejn tista' tara l-għajn," ikkummenta Rosenfeld tas-sikka ta' Tahiti li ilu jiddokumenta. "Kien bħal xogħol tal-arti."